Literatura drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX wieku
Historia końca XIX i pierwszej połowy XX wieku jest niezwykle dynamiczna. Zarówno w Polsce jak i na świecie, był to czas intensywnych zmian pod wieloma względami – politycznych, społecznych i artystycznych. Nie inaczej było w literaturze, której popularne w tamtych czasach nurty pozwalają zagłębić się w epokę i zrozumieć istotę przemian historycznych.
Młoda Polska i dwudziestolecie międzywojenne
Na lata 1890-1918 i 1918-1939 w Polskiej kulturze przypadły odpowiednio epoki Młodej Polski oraz dwudziestolecia międzywojennego. Młoda Polska powstała jako polska odmiana modernizmu, w opozycji do poprzedzającej ją epoki pozytywizmu. Były to czasy niezwykle dynamicznych przemian społeczno-kulturowych.
Charakterystyczne dla dzieł powstałych w tej epoce było poszukiwanie artystycznego indywidualizmu, a także wyrażanie emocji oraz stanów wewnętrznych artysty. Cechowały je eskpresyjność, symbolika i tęsknota za nieosiągalnym idealizmem. Uznani twórcy Młodej Polski to między innymi Stanisław Wyspiański, Stanisław Przybyszewski czy Kazimierz Przerwa-Tetmajer.
W dwudziestoleciu międzywojennym, po odzyskaniu niepodległości Polacy musieli zmagać się z konsekwencjami wojny w Europie. Pomimo trudności, był to czas dynamicznych przemian społecznych i kulturalnych. W sztuce był to okres intensywnego rozwoju – powstawały teatry, filharmonie, muzea i galerie sztuki.
Nowe nurty takie jak ekspresjonizm, konstruktywizm czy surrealizm wpływały na rozwój sztuki, w tym literatury. Twórcy tego okresu – Stefan Żeromski, Julian Tuwim czy Witold Gombrowicz ukazywali burzliwe realia tamtych czasów.
Lata 1890-1939 poza Polską
W literaturze Europejskiej drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX wieku, powstało i rozwijało się wiele kierunków literackich, takich jak, między innymi:
- symbolizm – twórczość nacechowana zmysłowością, skupiała się na znaczeniu ukrytym za słowami,
- modernizm – literatura charakteryzowała się subiektywnym punktem widzenia i refleksją nad człowiekiem w nowoczesnym świecie,
- ekspresjonizm – reakcja na traumatyczne doświadczenia I wojny światowej, nacechowana skrajnymi emocjami,
- surrealizm – eksploracja snów i absurdu.
To tylko jedne z wielu przykładów, jak różnorodna była literatura tamtych czasów.
Podsumowanie
Lata na które przypadła Młoda Polska i dwudziestolecie międzywojenne to okres opisywany przede wszystkim dynamicznymi zmianami społeczno-kulturowymi. Był to czas pełen eksperymentów, które miały wpływ na dalszy rozwój literatury na świecie. Do najpopularniejszych dzieł tej epoki w Polsce należą niewątpliwie “Wesele” Wyspiańskiego, “Chłopi” Reymonta, a za granicą powstawały dzieła takich autorów jak Nietzsche, Dostojewski czy Kafka. Chcąc dowiedzieć się więcej na temat tego okresu, warto sięgnąć po “oblicza epok 3.1” wydawnictwa WSiP, jeden z dostępnych podręczników opisujących literaturę i sztukę tamtych lat.
Historia końca XIX i pierwszej połowy XX wieku jest niezwykle dynamiczna. Zarówno w Polsce jak i na świecie, był to czas intensywnych zmian pod wieloma względami – politycznych, społecznych i artystycznych. Nie inaczej było w literaturze, której popularne w tamtych czasach nurty pozwalają zagłębić się w epokę i zrozumieć istotę przemian historycznych. Młoda Polska i…